Banki stosują różne metody oceny zdolności kredytowej, ale nie wchodząc w szczegóły, najczęściej odbywa się to na zasadzie przydzielania punktów za określone czynniki. Im więcej punktów, tym mniejsze ryzyko dla banku. Im wyższy i bardziej ryzykowny kredyt, tym więcej czynników bierze się pod uwagę. Jeśli przy pierwszej rozmowie z doradcą finansowym czy przedstawicielem banku, twoja zdolność okazała się niewystarczająca – nie wszystko stracone!
Czy można poprawić zdolność kredytową?
Możesz realnie wpłynąć na niektóre czynniki, sprawić, że zwiększy się liczba punktów (tzw. scoring), a tym samym podnieść swoją wiarygodność kredytobiorcy. Czasami efekt będzie natychmiastowy, czasami żaden albo zdolność poprawi się dopiero po kilku lub kilkunastu miesiącach. Jeśli zależy ci na kredycie – warto wypróbować poniższe „triki”.
Oto jak możesz poprawić zdolność kredytową!
1. Zrezygnuj z niepotrzebnych obciążeń finansowych
Każda dodatkowa rata zmniejsza twoje szanse na kolejny kredyt czy pożyczkę. Dobrym rozwiązaniem jest albo spłata wszystkich zadłużeń, albo ich konsolidacja w jeden kredyt z mniejszą ratą. Im więcej różnych zobowiązań, tym trudniej otrzymać kredyt. Jeśli możesz, jak najszybciej spłać kartę kredytową, kredyt odnawialny i z nich zrezygnuj, ponieważ traktuje się je niemal na równi z ratami kredytów. Podobnie zrób z limitami debetowymi na koncie i innymi niepotrzebnymi obciążeniami. Pamiętaj, że poręczenie pożyczki osobie trzeciej jest poważnym zobowiązaniem i również wpływa na obniżenie zdolności kredytowej.
2. Poszukaj drugiego kredytobiorcy
Jeśli nie masz zdolności w pojedynkę, to może rozważ wzięcie kredytu wspólnie z partnerem, rodzicem czy innym krewnym. Samotny pożyczkodawca najczęściej będzie miał mniejszą zdolność kredytową niż np. małżeństwo. Tu jednak zwróć uwagę na średni wiek wszystkich kredytobiorców, a także kiedy najstarszy kredytobiorca osiągnie wiek emerytalny. Przykładowo para w wieku 30 lat będzie wiarygodniejsza niż syn w wieku 25 i rodzic w wieku 55 lat. Można również poprosić bliską osobę o poręczenie kredytu.
3. Zalegalizuj swój związek
Czasami warto podejść do tematu pragmatycznie. W większości sytuacji singiel jest mniej wiarygodny niż para małżeńska. Dochody współmałżonka to dodatkowe punkty. Tu chodzi m.in. o stabilizację życiową i ryzyko związane z utratą pracy. Jeżeli singiel staje się bezrobotny, traci 100% dochodów. Jeżeli współmałżonek traci pracę, dochody kredytobiorców zmniejszają się tylko częściowo. Ponadto według szacunków singiel więcej wydaje na utrzymanie niż para (w przeliczeniu na osobę). Banki przyjmują, że utrzymanie jednoosobowego gospodarstwa domowego kosztuje w przybliżeniu 1000 zł miesięcznie, a dwuosobowego 1200 zł (zależy od banku i miejsca zamieszkania). Ale inaczej to wygląda w przypadku posiadania dziećmi, ponieważ wtedy jeszcze bardziej zwiększają się koszty utrzymania rodziny, co za tym idzie spada zdolność. To czy bardziej opłaca się wziąć kredyt w więcej osób, jako para czy singiel, podlega indywidualnej ocenie.
4. Może jednak weź kredyt w pojedynkę
Ocena zdolności kredytowej pary nie będzie korzystniejsza, gdy drugi kredytobiorca ma złą historię kredytową, liczne zadłużenia i zobowiązania (np. alimenty), bardzo niskie zarobki lub niestabilne zatrudnienie. W przypadku związku małżeńskiego, warto rozważyć nawet rozdzielność majątkową. Wtedy każdy ze współmałżonków we własnym zakresie odpowiada za zadłużenia.
5. Wnioskuj o kredyt w walucie, w której zarabiasz
Wzięcie kredytu w obcej walucie wiąże się z ryzykiem odnośnie wahań kursów walutowych. Zdolność kredytowa może być o 20-40% niższa niż przy kredycie w złotówkach.
6. Wybieraj równe raty kapitałowo-odsetkowe
Ten sposób spłaty zapewnia uzyskanie wyższej zdolności kredytowej.
7. Zadbaj o dobrą historię kredytową
Wydawałoby się, że niebranie jakichkolwiek kredytów w przeszłości jest pozytywne. Jednak brak historii kredytowej sprawia, że pożyczkodawa nie może ocenić stopnia wywiązywania się z zobowiązywań finansowych. Dlatego warto brać np. zakupy na raty (zwłaszcza wtedy gdy sprzedawca umożliwia raty 0%) i je terminowo spłacać. W ten sposób budujesz pozytywną historie kredytową i stajesz się wiarygodnym pożyczkodawcą.
Może się zdarzyć, że masz niekorzystną historię kredytową w BIK, dlatego warto zawczasu to sprawdzić na stronie www.bik.pl. Jeżeli w przeszłości były u ciebie problemy z terminową spłatą rat, pożyczkodawca może dotrzeć do tej informacji właśnie przez BIK. Poza wyjątkowymi sytuacjami (np. przekazywaniem nieprawdziwych informacji), historii kredytowej nie można w żaden sposób usunąć. Jedyną możliwością jest jej poprawianie poprzez terminowe spłaty kolejnych kredytów.
8. Uzbieraj na wkład własny
Przy dużym kredycie w ocenie zdolności kredytowej spore znaczenie ma wielkość rezerw gotówkowych. Jeżeli dysponujesz gotówką, dla banku oznacza to, że dobrze gospodarujesz pieniędzmi, potrafisz oszczędzać i wydajesz mniej, niż zarabiasz. Obecnie jest to szczególnie istotne przy staraniu się o kredyt hipoteczny, ponieważ większość banków w Polsce wymaga 15, 20, a nawet 40% wkładu własnego.
9. Zabezpiecz spłatę kredytu
W sytuacji, gdy nie masz wystarczającej zdolności kredytowej, możesz przedstawić dodatkowe zabezpieczenie, np. nieruchomość lub ubezpieczenie od zdarzeń losowych (utrata pracy czy majątku). Ubezpieczenie kredytu jest jedną z form minimalizacji ryzyka kredytowego.
10. Wydawaj mniej niż zarabiasz i pożyczaj jak najmniej
Kredytodawca bierze pod uwagę zadeklarowane wydatki, ale może też będzie chciał sprawdzić, ile tak naprawdę wydajesz na utrzymanie, mniej lub bardziej ważne potrzeby. Choć wydaje się, że przy wysokich zarobkach szanse na kredyt są duże, to bank bierze też pod uwagę ryzyko utraty pracy. Kredytobiorca z bardzo wysokimi zarobkami, który straci pracę, może mieć problemy na znalezienie nowej o podobnym poziomie zarobków. Czyli pojawia się ryzyko niespłacania kredytu, który otrzymał dzięki dobremu wynagrodzeniu. To oczywiste, że im wyższa kwota kredytu, tym mniejsza zdolność, dlatego realnie oceniaj swoje potrzeby. Myśl nie tylko o tym, ile zarabiasz i wydajesz dziś, ale jak to może zmienić się w przyszłości.
11. Wydłuż okres kredytowania
Niestety, im dłuższy okres kredytowania, tym wyższy całkowity koszt kredytu. Ale też niższa miesięczna rata, a dla banku mniejsze ryzyko nieterminowych spłat. W przypadku niższych zarobków, zdolność kredytową poprawia się właśnie przez wydłużanie okresu kredytowania.
12. Wynegocjuj inną formę zatrudnienia
Jeżeli od dawna pracujesz na umowę o dzieło lub zlecenie u jednego pracodawcy, może to właśnie jest ten moment, by przekonać go do umowy o pracę? Regularne wpływy na konto z tytułu umowy o pracę zawsze zwiększają szansę na kredyt. Czasami bankowi wystarczy potwierdzenie wpłat wynagrodzenia z 3 lub 6 ostatnich miesięcy. Pamiętaj, że choć można manipulować wybranymi zmiennymi, to niedopuszczalne jest wprowadzanie pożyczkodawcy w błąd i przekazywanie nieprawdziwych informacji. Prawidłowa ocena zdolności kredytowej jest również w twoim interesie.
Jeśli wciąż nie wiesz, jak możesz poprawić swoją zdolność kredytową – zgłoś się do nas, na pewno coś doradzimy.
PS. Podeślij ten poradnik znajomym!
Źródła:
P. Nowak, Nieprawidłowości w ocenie zdolności kredytowej klientów detalicznych, Finanse i prawo finansowe, Journal of Finance and Financial Law, 2017; A.Szczukocka, Ubezpieczenie jako forma zabezpieczenia kredytu; Rekomendacja wdrożeniowa Fundacji na rzecz kredytu hipotecznego, Fundacja na rzecz Kredytu Hipotecznego, 2014; Rozdzielność majątkowa a zdolność kredytowa; Jak poprawić zdolność kredytową.